Chuyện nứơc Việt

Khổng phu tử hội các học trò bàn chuyện chính sự, lễ nghĩa các nước. Đến đoạn nước Việt thì Tăng Tử thưa

- Nước Việt vừa rồi có đám người làm thuê bên Ngô, bị bạc đãi, quỵt lương, đánh dập hãm hiếp phải bỏ trốn về. Những người này trước khi đi phải đóng lệ phí cho bọn môi giới, cò mồi rất cao. Để chúng lo lót đi sang Ngô. Khi đi chúng hứa hẹn đủ điều, thế mà sang Ngô thì 100 phần không được 1. Đám làm thuê này trở về mang công, mắc nợ rất chi là khổ sở. Họ làm đơn nại bọn môi giới nhưng chả ăn nhằm gì. Bọn kia vẫn nhởn nhơ

Khổng Tử nói

- Ta thường nghe nước Việt xưng là văn hiến lâu đời, người Việt dũng cảm kiên cường bậc nhất tronmg thiên hạ. Cớ sao người Việt lại lừa nhau, lại để nước Ngô đối xử tàn tệ với người của mình như vậy.

Tăng Tử bước ra thưa

- đấy là chuyện đã xa, nước Việt bây giờ suy yếu lắm, phải chịu đè nén của các nước khác. Âu cũng do triều chính nhà Việt suy mới đến nỗi thế. Nhìn về khía cạnh người làm thuê Việt hôm nay đang bàn, sở dĩ họ bị lừa vì ngu muội một phần. Phần nữa do chính sách nhập nhằng, rắc rối của triều đình. Họ tao ra nhiều thứ luật để quan lại dễ bề nhũng nhiễu, tham ô. Bọn môi giới kia biết thông đồng với quan lại lách luật làm ăn. Chúng với quan quân là một. Những người dân kia có kêu đến đâu cũng vậy mà thôi.Bọn phạm pháp nhởn nhơ ngoài đường là vậy

Không Tử hỏi

- Ta thường nghe nước Việt chính trị ổn định nhất thiên hạ, loạn lạc xảy ra nơi nào cũng bị dập tắt nhanh chóng, nông dân từ đồng bằng tới vùng cao chớm có ý chống đối triều đình đã bị dập tắt ngay từ trứng nước. Nay mới rõ là quan quân Việt chỉ đi làm cái việc củng cố , duy trì giữ vững địa vị của họ. Để mà hà hiếp, bóc lột lương dân mà thôi.