Một tỷ phú Insdonesia từng tung tiền vận động TT Clinton bãi bỏ cấm vận Việt Nam

Những tài liệu được phổ biến liên quan đến thời gian bà Nghị Sĩ Hillary Clinton còn làm Ðệ Nhất Phu Nhân Hoa Kỳ cho thấy cả hai ông bà đều có liên hệ chặt chẽ với một nhà tỷ phú Indonesia chủ trương bỏ cấm vận để làm ăn với Hà Nội.



Tài liệu cho thấy, với những khoản tiền khổng lồ đóng góp vào quỹ tranh cử cho Tổng Thống Bill Clinton, nhà tỷ phú Mochtar Riady của tập đoàn Lippo đã đến thủ phủ Little Rock của tiểu bang Arkansas, ngồi chung bàn với bà Clinton hồi 1993 trong bữa tiệc vinh danh “Người Phụ Nữ Tài Ba Nhất Tiểu Bang Trong Năm”. Ðúng năm ngày sau bữa tiệc được tổ chức tại Excelsior Hotel, ông Riady viết một lá thư riêng dài bốn trang gửi Tổng Thống Clinton, trong đó kêu gọi bãi bỏ cấm vận với Hà Nội kèm theo giải thích mở rộng thương mại “sẽ đem lại đổi mới chính trị ở Việt Nam”.



Sáu tháng sau đó, tập đoàn Lippo là công ty tầm cỡ quốc tế đầu tiên mở hai văn phòng đầu tiên ở Hà Nội và Sài Gòn, và cũng đúng sáu tháng sau nữa ông Clinton quyết định bỏ lệnh cấm vận từng được áp dụng từ năm 1964 với chính quyền Cộng Sản Việt Nam. Tất cả những chi tiết về sự kiện chính trị quan trọng đối với quốc gia thù địch cũ đều bị Tòa Bạch Ốc giấu kín, cho mãi đến tuần rồi khi 11,064 trang chi tiết các hoạt động của bà Clinton được phổ biến theo luật Tự Do Thông Tin (Freedom of Information), buộc phải cung cấp các chi tiết liên quan đến những nhân vật lãnh đạo cho người dân biết.



Trước khi lá thư được đặt trên bàn vị tổng thống Hoa Kỳ, tập đoàn thương mại Lippo với tài khoản lên đến 12 tỷ dollars do ông Riady lãnh đạo đã có quan hệ chặt chẽ với ông bà Clinton, bằng những khoản tiền khổng lồ đóng góp vào quỹ tranh cử 1992, đồng thời theo giới thạo tin ở Washington, tập đoàn thương mại nêu trên còn cam kết sẽ cho vay 3 triệu dollars trong trường hợp Ủy Ban Vận Ðộng Tranh Cử Bill Clinton thiếu tiền hoạt động. Trợ giúp về tài chánh đã tạo cơ hội cho ông Clinton thắng cuộc bầu cử sơ bộ ở tiểu bang New York, mở đường cho ông tiến vào Tòa Bạch Ốc sau đó. Tài liệu ghi rõ ông bà Riady được xếp ngồi chung bàn danh dự với Ðệ Nhất Phu Nhân Hillary, và trong danh sách khách mời còn ghi chú hai ông bà Riady “đóng góp nhiều tiền vào quỹ tranh cử” (nguyên văn: “giving large donation”).



Tại Washington, văn phòng vận động tranh cử cho bà Clinton nói ông Riady đến Little Rock với mục đích “để chúc mừng bà nhận giải thưởng” và sau đó ông bà khách quý tặng cho quỹ từ thiện “March of Dimes” 50,000 dollars. Các viên chức thân cận với bà nghị sĩ đang hy vọng trở thành tân tổng thống Hoa Kỳ từ chối trả lời câu hỏi trong bữa ăn, bà và ông Riady có bàn luận về chuyện bỏ cấm vận với Việt Nam hay không.



Trong thời gian ông Clinton làm tổng thống, tập đoàn Lippo bị Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ điều tra vì những hành động sai trái liên quan đến số tiền ép buộc nhân viên làm việc cho cơ sở của công ty ở Hoa Kỳ phải đóng góp vào quỹ vận động tranh cử cho đảng Dân Chủ, và sau đó được công ty mẹ bồi hoàn lại, điển hình LippoBank California nhìn nhận 86 tội danh trong vụ án này, và con trai của ông Mochtar Riady tên là James Riady phải đóng số tiền phạt 8.6 triệu dollars. Một nhân viên cao cấp khác của tập đoàn Lippo là ông James Huang cũng bị liên lụy trong vụ này, và bị tòa liên bang tuyên án 1 năm tù treo cộng với 10,000 dollars tiền phạt. Theo tài liệu nộp trước tòa án liên bang, khoản tiền trả lại cho nhân viên được đưa từ Indonesia sang dưới dạng 780,000 tiền thưởng công ty tặng riêng cho ông James Huang.



Tài liệu lưu trữ của Bộ Tư Pháp và Ủy Ban Tư Pháp Quốc Hội Liên Bang còn cho thấy tập đoàn Lippo tìm đủ mọi cách để tiếp cận với các viên chức cao cấp trong chính quyền Hoa Kỳ cũng như ở các nước khác, cũng như gài người vào trong những chính phủ với mục đích kiếm lợi nhuận về đầu tư, thương mại. Tại Hoa Kỳ, người được chỉ định làm công tác này chính là ông James Huang, hồi tháng 12 năm 1993 bỏ vai trò nhân viên cấp cao của Lippo với mức lương 120,000 dollars một năm - chưa kể phụ cấp đặc biệt - để về làm phụ tá Tổng Trưởng Thương Mại cho chính phủ Clinton, lãnh có $60,000/năm. Nhưng viên chức - yêu cầu giấu tên - từng làm việc chung với ông Huang nói ông ta là người “hăng say đề nghị cũng như cổ vũ phải bỏ cấm vận Việt Nam”.



Ðến năm 1995 - sau khi Tổng Thống Clinton đã đồng ý bỏ cấm vận Việt Nam như lời ông đề nghị - ông James Huang rời Bộ Thương Mại về làm việc cho Ban Vận Ðộng Quyên Tiền của đảng Dân Chủ. Tổng cộng một mình ông quyên được 3 triệu dollars, nhưng đảng Dân Chủ phải trả lại cho những người tặng hết 1.6 triệu vì tiền quyên bất hợp lệ hoặc nghi ngờ không đúng với thủ tục được pháp luật Hoa Kỳ quy định.



Cũng theo tài liệu đệ nạp cho tòa, công tố liên bang nói rằng một trong những kế hoạch tập đoàn Lippo đưa ra là phải vận động thành công để Hoa Kỳ bãi bỏ cấm vận Việt Nam.