con bim trắng tai đen.3

Khi đọc cuốn sách mới biết rằng ông là người dịch Con Bim Trắng Tai Đen. Tuân Nguyễn hình như chỉ dịch duy nhất cuốn sách đó. Tuân Nguyễn là một nhà thơ công tác biên tập tại mục Tiếng Thơ của Đài Tiếng Nói Việt Nam. Một đồng nghiệp đã đánh cắp cuốn nhật ký của ông gửi cho công an. Lập tức ông bị bắt và đi tù 10 năm liền mà không cẩn phải xét xử phạm tội gì.Cuộc đời Tuân Nguyễn là cả chuỗi dài đau đớn như nhưng nhân vật của Đốt. Bi kịch theo đuổi ông đến cùng khi vừa mở được sạp báo, tưởng đã có cuộc sống yên. Ngày ông đi lấy báo về mở sạp là ngày ông bị tai nạn ô tô lấy đi mạng sống.



Hơn 400 trang sách trong cuốn Nhớ Tuân Nguyễn là những dòng kỷ niệm ăm ắp của bạn bè viết về ông. Hiếm khi có cuốn sách tưởng nhớ một nhân vật như ông có nhiều người nhắc như vậy. Bởi chế độ chuyên chính người ta thường tránh khen những người ngã ngựa, những người có tỳ vết. Họ xúm vào khen một ai đó đã thành danh, đã thành cây cao bóng cả hay cựu cán bộ có cỡ trong ngành. Người sưu tầm đã không quản công phu để tìm lại di cảo của ông. Không nổi tiếng cho lắm trên văn đàn Việt Nam, nhưng khi còn sống bạn bè quan tâm, khi mất đi bạn bè tưởng nhớ. Không nói cũng biết rõ ông và bạn bè ông là những người thế nào.



Ở Việt Nam, trong giới phê bình hiện nay, người ta phê bình vì nhau, anh khen tôi lúc này, tôi khen anh lúc khác. Chúng ta cùng nâng nhau lên. Tôi khen anh vì anh có vị trí trong tổ chức, khi nào bình bầu gì anh nhớ đến tôi.



Riêng với những lời bình trong Nhớ Tuân Nguyễn, tôi tin chắc rằng đó là những lời trong sáng, chân thành của nhiều người. Bởi ông có là gì đâu, một nghi can phản cách mạng bị cải tạo 10 năm, một nhà thơ chưa kịp để danh cho đời. Viết về ông là viết để trả món nợ trong lòng mình. Ngay cả nhà biên soạn Trần Phương Trà tôi tin rằng ông làm cuốn sách này không phải vì mục đích thương mại, không phải vì danh tiếng. Bởi tính thương mại thì ngừoi ta làm sách hot trên thị trường. Vì danh tiếng, vụ lợi thì người ta ca ngợi danh nhân nào đó. Chứ đi làm sách về một nhà thơ nhơ nhỡ từng bị nghi án phản cách mạng thì quả thật chỉ có lòng tấm lòng trung hậu với bạn hữu mới làm mà thôi. Chính vì thế tôi đánh giá cao chất lượng và tinh thần trong cuốn sách mà vốn dĩ chính nó đã có rất nhiều. Một cuốn sách của lương tâm, của tình bằng hữu và cả một sự can đảm ngầm ám chỉ sự đè nén bất công lên số phận người tri thức.





Tuân Nguyễn có điểm giống Bùi Ngọc Tấn. Ông không oán trách. Lời thơ của ông vẫn trong vắt nỗi buồn.



Cánh cò



..có tìm hạnh phúc chân trời ấy

Hãy giã đau thương thung lũng này

Cơ khổ thân em còn lận đận

Giữa trời mưa nắng trắng đường bay..



Một người dịch Con Bim Trắng Tai Đen tất nhiên có tâm hồn như vậy, và một người như vậy thì dĩ nhiên là có những người bạn như vậy còn nghĩ đến ông. Một kiếp người không may mắn như ông khi mất đi hơn 20 năm rồi mà còn nhiều người nghĩ đến như vậy cũng đáng một kiếp làm người.