thư quán

Ở Hà Nội có mấy thư quán, hình như chẳng nhiều lắm. Một của dịch giả Đoàn Tử Huyến ở tận mãi Cầu Giấy. Hai là của nhà văn Võ Thị Xuân Hà ở 104 Tô Hiến Thành. Khách đến vớ sách ra đọc, muốn uống gì thì gọi. Có cà fe, trà....

Thời bao cấp, cuộc sống bình lặng. Thỉnh thoảng vào quán cà fe hay quán trè mạn thấy có người âm thầm ngồi một góc, bên cửa sổ đọc cuốn sách ố vàng. Một nét văn hoá rất Hà Nội xưa.

Ngày nay kinh tế thị trường đòi hỏi nhiều thời gian và nỗ lực, đọc sách ở quán hầu như không thấy nữa. Hoạ hoằn lắm có cô gái ngồi trong quán cà fe máy lạnh giở tạm cuốn sách đọc trong thời gian chờ ai. Người ta mở laptop ra đọc hay tranh thủ làm việc là nhiều. Máy tính dần thay cho sách ở quán xá.

Bây giờ người ta ít đọc chăng ? Hình như không phải, ở cửa hàng sách người mua vẫn ầm ầm. Còn mua nhiều hơn ngày xưa cho dù sách bây giờ đắt hơn. Cuộc sống đã khá lên, chẳng ai mượn sách ở thư viện hay nhà cho thuê sách về đọc như ngày trước. Thư quán bây giờ đúng nghĩa chỉ có hàng thuê truyện tranh thiếu nhi. Bọn trẻ con bỏ 500 hay 1000 đồng ra vớ quyển truyện tranh đọc nghiến ngấu say mê ngay tại cửa hàng. Người lớn mua sách về nhà, lúc nào rảnh rỗi thì đọc. Ai đến thư quán làm gì, thời gian có sẵn như mấy chục năm trước nữa đâu.

Nhưng thư quán có một điều hay , đó là nơi những người yêu sách có thể tụ tập, bàn tán về tác phẩm nào đó theo cảm nhận của mình. Không phải thứ cảm nhận của đám đông bị bọn đầu nậu thuê bọn phê bình bơm đểu, thổi phồng. Hay lũ lâu nhâu chửi ngang, khen dọc tạo ra đình đám. Người đọc cùng bạn bè điểm lại những cuốn sách chất lượng, có giá trị về mặt nghệ thuật cũng như tinh thần cùng nhau đàm luân. Thư quán ngày nay chỉ là chỗ tụ tập của người yêu sách đến chia sẻ, giao lưu. Chứ đến thư quán để đọc thì có nổi mấy người. Thế nên Hà Nội không có nhiều thư quán là phải. Nhà văn Võ Thị Xuân Hà sắp giã từ thư quán vào tháng 8 này. Chị có vẻ nuối tiếc vị dự định xây dựng văn hoá đọc cho cộng đồng chưa làm trọn. Đôi khi nhắc đến thư quán của chị với ai đó. Người ta bĩu môi - ối dào bà ấy làm thế cốt để kinh doanh, thời này ai vì văn hoá chung của xã hội.

Nghe thấy tức khí quá, Người Buôn Gió có mấy ngàn cuốn sách. Nhiều cuốn mất công phu săn lùng lắm mới có. Những cuốn sách không biết bao giờ mới tái bản. Đằng nào cũng đọc hết rồi. Để đấy cũng vô ích. Có khi tậu ít bàn ghế, sửa sang nhà cửa. Mở một thư quán đón tiếp bạn bè đến chém gió chết thôi. Tạm thời thì đồ uống chỉ có trà Thái Nguyên loại ngon không tính tiền. Phi kinh tế hoàn toàn. Cốt có nơi các bạn thân đến tào lao mỗi ngày một chuyện. Có nên không nhỉ ? Rồi mỗi tuần thảo luận về một tác giả, một cuốn sách. Ghi chép lại những ý kiến của các bạn đưa lên blog hay một trang website nào đó. Đấy chủ quán chỉ cần khách trả công bằng những cảm nghĩ , ý kiến riêng của khách. Thế là nhiều lắm rồi.

Không biết thực hiện này có phải xin phép các đồng chí A25 không nhỉ ?