Người vợ liệt sĩ.

Ngồi uống nước ở thành phố Lạng Sơn trong khi chờ đợi phòng TBXH đến giờ làm việc. Tôi xem lại những tấm hình chụp trong máy. Ồ thật bất ngờ. Có một tấm ảnh ngôi mộ có hoa và địa chỉ rõ ràng. Lần theo địa chỉ trên tấm bia tôi đến số nhà 74 Trần Hưng Đạo- Lạng Sơn. Lòng thầm khấn. Chú ơi có thiêng thì giúp cháu cho nhà mình vẫn ở đó nhé.



Đã 30 năm trôi qua, sau sự tàn bạo muốn san bằng, phá hủy Lạng Sơn của quân xâm lược Trung Quốc. Có bao gia đình đã ly tán. Rời chỗ ở đi nơi khác. Thật may mắn như lời khấn. Tôi gặp vợ liệt sĩ Nguyễn Ngọc Linh. Một bà già có mái tóc đã bạc phơ. Nghe thấy tôi nói là muốn tìm gặp gia đình có thân nhân đã hy sinh trong ngày 17-2 -2009 chỉ để mong muốn được thắp nén hương trên bàn thờ để tỏ lòng kính nhớ. Bà Lan không ngạc nhiên như cô con dâu. Bởi bà đã từng qua những năm tháng mà con người ta có thể sống vì những thứ tình cảm chả ra đâu như thế. Bà vồn vã mời tôi vào nhà khi nghe lý do.



Cô con dâu pha chà, gọt táo. Qua thái độ của bà Lan, cô nhận thấy tôi đang đánh thức những kỷ niệm trân trọng nhất của mẹ chồng. Cô hỏi tôi ăn gì chưa, nếu tôi muốn ăn bất kỳ món gì có ở thành phố này có lẽ cô cũng đáp ứng ngay. Người xứ Lạng thường vẫn nhiệt tình với khách phương xa như vậy. Pha nước xong cô ngồi bên cạnh bà Lan lắng nghe câu chuyện bà kể.

Có những người lạ mà bỗng nhiên họ coi ta như người thân, như khách quý cho dù ta chẳng làm gì. Chỉ đến để họ kể cho ta câu chuyện mà họ đã trải qua. Lúc ấy thời gian, địa vị, tiền bạc đều vô nghĩa. Chỉ có người kể và người nghe và ký ức thời đã qua mới quan trọng và thiêng liêng nhất. Các con của bà Lan đều giàu có , thành đạt, địa vị. Nhưng giống nhau họ đều kính trọng không gian xung quanh tôi và bà. Họ còn nhìn tôi với ánh mắt quý mến.


Cùng là bộ đội biên phòng, hai ông bà lấy nhau đến khi ông mất là 13 năm.


Ảnh ngày cưới, mặc quân phục vì đơn vị tổ chức.


Chiều ngày 16-2 -1979 ông mới rời nhà đi lên cửa khẩu Hữu Nghị Quan, là chính trị viên của đồn biên phòng. Đại úy Nguyễn Văn Linh không hề biết đây là lần chia ly vĩnh viễn với người vợ và 4 đứa con. Cùng với ngôi nhà cấp 4 ông vừa xây xong, chưa lắp cửa.

Sáng sau khi đạn pháo trút mù mịt góc trời, bà Lan từ cơ quan chạy về nhà. Gửi 4 đứa con cho nhà hàng xóm nhờ cho chúng đi theo chạy nạn. Đứa lớn nhất 12, đứa bé mới 4 tuổi. Bà chạy đi nghe tin chồng. Có người y sĩ gặp bà nói ông đồn trưởng bị thương đang nằm bệnh viện. Bà chạy đến thấy đồn trường Hoàng Công Muôi bê bết máu, thấy bà ông Muối nói.

- Anh nhà chạy được ra ngoài, lúc đấy em thấy anh đang xua dân chạy. Chắc anh chạy thoát cùng đám dân rồi.

Đấy là lần thứ nhất bà nghe tin về chồng mình. Bà Lan về nhà thu xếp ít đồ đạc, tưởng hàng xóm đã cho con mình đi nhờ. Nào ngờ 4 đứa vẫn lít nhít trong nhà. 5 mẹ con gồng gánh ít đồ cần thiết, dắt díu nhau chạy xuống cây số 9 ở nhờ nhà dân mấy ngày. Chiến tranh càng ác liệt, quân thù lồng lộn, hung bao tràn vào đất nước sâu hơn. Bà và các con phải chạy xuống Đồng Mỏ ở . Vừa lo cho các con cái ăn, vừa lang thang đi ngóng tin chồng.

Khi trở về thị xã Lạng Sơn, bà đi khắp nơi để tìm tin tức của chồng. Người ta xác nhận ông đã hy sinh. Nhưng 3 tháng sau người ta đến nhà bà đòi tiền lương của chồng bà, bắt bà phải trả đủ 3 tháng lương của ông mà bà đã nhận. Họ nói rằng.

- Có tin rằng chồng bà vẫn sống, ở bên Trung Quốc.

Người ta không cần biết bà sống vất vả thế nào để nuôi 4 đứa con. Bà lấy đâu tiền mà trả lại khi ngày chủ nhật nghỉ làm còn phải dẫn hai đứa con lớn lên rừng hái củi về bán cho người ta. Đã thế có người bị bắt được trả về còn nói như thật.

- Tôi thấy anh ấy bị giam ở khu sĩ quan, hàng chiều còn thấy anh ý đánh bóng chuyền.


Các chế độ của người chồng bị cắt hết. Cùng với khó khăn cuộc sống là nỗi dằn vặt về tinh thần đổ lên bà và 4 đứa trẻ thơ. Không chịu được nữa, bà dẫn con lên sư đoàn gặp Dũng Tiến người phụ trách chính sách. Dũng Tiến nói trường hợp của ông không rõ ràng cho nên không làm chính sách được. Bà ai oán gào lên giữa sân sư đoàn bộ. Chính ủy sư đoàn Lê Lan đi ra, bà bám ông nói

- Nếu không lo cho bà, thì bà không sao nuôi nổi các con. Bà để chúng ở đây cho sư đoàn nuôi.

Chính ủy Lê Lan cười, mắng bà là ghê gớm. Sau đó ông bảo Dũng Tiến làm chính sách cho ông.


Hai mươi năm sau, khi các con bà đã trưởng thành. Người làm công an, người viện kiểm sát, người lại là sĩ quan của đồn biên phòng cửa khẩu Hữu Nghị Quan. Gia đình mới có điều kiện, kinh tế tổ chức đi tìm thi hài của ông.

Trong những người dân tránh nạn năm đó, có người kể lại ông đi sau cùng, mồm luôn hối thúc mọi người chạy. Đến đoạn đó thì không thấy ông nữa. Gia đình sau bao nhiêu năm đi đào khắp cả vùng, chỗ người ta lần cuối thấy ông. Người bảo ở gốc cây kia, người bảo mỏm đá. Cuối cùng trong một bụi cây gai mọc kín mín, khi phát quang và đào qua lớp đất mỏng. Trên bộ hài cốt còn lẫn những chiếc khuya áo. Hai trong số chiếc khuy có màu khác. Bà gào lên tiếng.

- Ông ơi !.





Bà Lan xem lại những giấy tờ của chồng. Bằng khen huân chương và cả đơn bà khiếu nại về việc chồng bà không được xét vào diện chính sách.




Ban thờ ông vừa qua ngày giỗ. Đến đây tôi mới chợt nhớ rằng, người Việt nam mình giỗ theo phong tục lấy ngày âm. Hôm đó là 21-1 âm lịch.






Huân chương chiến công của một vị anh hùng đã ngã xuống vì tổ quốc bởi đạn pháo của quân xâm lược Bắc Kinh. Trong lúc ông đang lo lắng cho dân. Người ngã xuống này đã có lúc bị đồn là tù binh của giặc.

Những người tôi đã gặp, từ sĩ quan đến lính trơn, đến thân nhân liệt sĩ. Mọi người đều nghĩ rằng. Thôi chiến tranh đã qua, Trung Quốc là nước lớn ở cạnh ta. Giữ gìn hòa khí, nhân nhượng nó để sống hòa bình là cái quý. Không nên gợi làm làm gì nó lại căng thẳng.

Tôi ứa nước mắt khi chắp tay vái các bác, các chú, các anh đã nằm xuống. Vì yên bình của ngày hôm nay với Trung Quốc. Xin các vị hãy hy sinh thêm lần nữa trong sự lãng quên.






Và dưới đây là những gì mà hiện tại đang quan tâm nghĩ đến.